تأثیر سطوح مختلف شوری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم در دشت بیرجند

Authors

  • زهرا میری دانشجوی ارشد آبیاری و زهکشی- دانشگاه بیرجند
Abstract:

کمبود آب و کاهش کیفی منابع آب و خاک در استان خراسان جنوبی (در شرق ایران) از علل عمده کاهش تولید هستند.برداشت بی‏ رویه آب از منابع زیرزمینی (طی دو دهه اخیر) پدیده اینتروژن (تداخل سفره آب شور در آب شیرین) در اکثر دشت‏های خراسان جنوبی را بدنبال داشته، بطوری که روز به روز به حجم آب‏های شور در دشت‎های این منطقه اضافه می‏شود که این امر سبب کاهش تولید شده است. هدف این تحقیق بررسی اثرات شوری بر عملکرد، اجزاء عملکرد و درصد پروتئین دو رقم گندم قدس و روشن، تعیین کارایی مصرف آب و نیز بررسی تأثیر تغییرات کیفی آب آبیاری بر شاخص اقتصادی کارایی مصرف آب و درآمد خالص، می‏باشد.آزمایش در قالب کرت‏های خرد شده بصورت فاکتوریل با دو رقم گندم (قدس و روشن)، بعنوان کرت‏های اصلی و سه سطح شوری آب آبیاری (S_3 و S_(2 ) و 〖 S〗_1 بترتیب معادل 4/1، 5/4 و dS/m 6/9) بعنوان کرت‏های فرعی در سه تکرار و در دشت بیرجند، در سال زراعی 94-93 اجراء شد. رقم و افزایش تنش شوری، هر دو موجب کاهش عملکرد دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک بطور معنی‏داری شده و تنها افزایش تنش شوری بود که اثر افزایشی بر درصد پروتئین دانه دو رقم داشت. در گندم رقم روشن، عملکرد دانه 26 درصد و درصد پروتئین دانه 5 درصد بیش از گندم رقم قدس گردید. با افزایش تنش شوری در کلیه تیمارها، کاهش نسبی کارایی مصرف آب (WUE) برای رقم قدس، بیش از رقم روشن بود. همچنین در بررسی اثرات شوری بر عملکرد دو رقم گندم، شاخص‎ تولید نهایی (〖MP〗_ECW) و قدرمطلق شاخص ارزش تولید نهایی (〖VMP〗_ECW) نیز نشان دادند که با افزایش شوری آب آبیاری، گندم رقم قدس در مقایسه با گندم رقم روشن، آسیب پذیرتر است.علاوه بر نتایج گفته شده مشاهده شد که در سطوح ، درآمد خالص گندم رقم روشن 4/1 برابر و در سطح شوری ، درآمد خالص برای این رقم 2 برابر گندم رقم قدس گردید. با توجه به عملکرد بیشتر و درصد پروتئین دانه 26 و 5 درصدی در گندم رقم روشن نسبت به گندم رقم قدس، این رقم (از نظر کمّی و کیفی)، برای کاشت در شرایط تنش شوری، در منطقه، مناسب‎تر به نظر می‎رسد. با افزایش تنش شوری مقدار کارایی مصرف آب در گندم رقم روشن بیشتر شد. نتایج بررسی کارایی مصرف آب، همچنین نشان می‎دهد که اولاً درصدهای کاهش محصول تحت شرایط شوری برای رقم قدس بیش از رقم روشن بوده و ثانیاً برای هر دو رقم، وجود تنش شوری در محیط به دلیل اثر هر سطح در کاهش انرژی آزاد آب، در جذب آن توسط گیاه اختلال زیادی ایجاد نموده که در نهایت عملکرد را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهدهمچنین ارزیابی شاخص‎های اقتصادی، عملکرد و در‎آمد حاصله دو رقم گندم نشان داد که، رقم روشن در برابر شوری نسبت به رقم قدس مقاوم‌تر بوده و در سطوح شوری مختلف به میزان قابل توجهی درآمد خالص این رقم بیشتر است؛ لذا کشت گندم روشن با آب نامناسب منطقه مقرون به‎صرفه‌تر خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم کلزای پاییزه

با هدف بررسی اثرات کود ازت و آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم کلزای پاییزه آزمایشی در مزرعه آموزشی پژوهشکده دانشکده کشاورزی کرج انجام شد. در این بررسی از آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و 18 تیمار استفاده شد. تیمارها شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری تا شروع رشد بهاره ، آبیاری تا مرحله ساقه رفتن و آبیاری تا رسیدگی کامل) به عنوان فاکتور اصلی و ترکیب کود از...

full text

تأثیر سطوح مختلف نانوپتاس و پتاس معمولی بر عملکرد و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی دو رقم گندم در شرایط شوری

پتاسیم، عامل مهمی در بهبود تحمل گیاهان به تنش­های غیرزیستی نظیر تنش شوری به‌شمار می‌رود. به‌منظور بررسی تأثیر پتاسیم بر تحمل به شوری دو رقم گندم نان کویر (متحمل به شوری) و قدس (حساس به شوری)، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوک کامل تصادفی در سه تکرار با سطوح تیماری مختلف شامل شاهد، شوری 150 میلی­مولار (کلرید سدیم)، شوری 150 میلی­مولار به‌همراه دو سطح 300 و450 میلی­گرم پتاسیم ...

full text

اثر برهم‌کنش سطوح مختلف آبیاری و سطوح شوری بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد گندم (.Triticum aestivum L) رقم آنفارم 4 در منطقه بیرجند

خشکی‌ و شوری ازجمله تنش‌های محیطی هستند که به‌عنوان عوامل مهم کاهش تولید محصولات زراعی محسوب می‌شوند. به‌‌منظور ارزیابی واکنش گندم رقم آنفارم 4 به سطوح مختلف آبیاری و سطوح شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف آبیاری (شامل 125، 100، 75 و 50 درصد ن...

full text

اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم کلزای پاییزه

با هدف بررسی اثرات کود ازت و آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم کلزای پاییزه آزمایشی در مزرعه آموزشی پژوهشکده دانشکده کشاورزی کرج انجام شد. در این بررسی از آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و 18 تیمار استفاده شد. تیمارها شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری تا شروع رشد بهاره ، آبیاری تا مرحله ساقه رفتن و آبیاری تا رسیدگی کامل) به عنوان فاکتور اصلی و ترکیب کود از...

full text

تأثیر سطوح مختلف نانوپتاس و پتاس معمولی بر عملکرد و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی دو رقم گندم در شرایط شوری

پتاسیم، عامل مهمی در بهبود تحمل گیاهان به تنش­های غیرزیستی نظیر تنش شوری به شمار می رود. به منظور بررسی تأثیر پتاسیم بر تحمل به شوری دو رقم گندم نان کویر (متحمل به شوری) و قدس (حساس به شوری)، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایۀ بلوک کامل تصادفی در سه تکرار با سطوح تیماری مختلف شامل شاهد، شوری 150 میلی­مولار (کلرید سدیم)، شوری 150 میلی­مولار به همراه دو سطح 300 و450 میلی­گرم پتاسیم ...

full text

اثر مقادیر مختلف بقایا و سطوح نیتروژن برعملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم (Triticum aestivum L.) دیم

به منظور بررسی تاثیر مخلوط کردن مقادیرمختلف بقایا و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم گندم دیم، آزمایشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) در قالب طرح کرت‌های نواری خرد شده با چهار تکرار انجام شد. کرت‎های عمودی شامل دو رقم گندم رایج منطقه (آذر 2 و نیک‎نژاد) و کرت‎های افقی شامل سه میزان بقایا (صفر، 500 و 1000 کیلوگرم در هکتار) و کرت‎های فرعی سه میزان نیتروژن (صفر، 35 و 70 کیلوگ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 2

pages  51- 61

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023